Tấm Lòng Vàng Thánh Martin de Porres (tt) (6)

XVII. Thầy Martin chết, nhưng không hết hoạt động !
Suốt cuộc đời, thầy Martin đã vui lòng hy sinh cho nhân loại ! Lòng bác ái của Ngài bao la như biển cả.
Nhiều người lầm tưởng rằng: chết đi thầy Martin sẽ không còn liên lạc được với thế giới hữu hình, đầy gian lao đau khổ này nữa! Nhưng sự thực khác hẳn !
Việc lạ lùng trước hết Chúa làm nơi xác thầy là một hiện tượng xẩy ra trước mắt mọi người chứng kiến tại chỗ: Sau mấy giờ thầy Martin tắt thở, xác Ngài cứng ra như gỗ đá. Đứng trước một hiện tượng thường xuyên đó, Cha Cipriano de Medina muốn thầy làm một phép lạ trên xác thầy ngay lập tức. Với tất cả lòng thành thực kính mến, cha nói với thầy như nói với kẻ còn sống rằng: Hỡi thầy Martin, sao thầy để xác mình cứng đơ ra như thế này, giờ đây bao nhiêu người có mặt bên xung quanh thầy đều thiết tha mong đợi cho xác Thầy trở lại mềm mại như trước, để họ nhận biết quyền phép thầy mới nhận được trước ngai thiêng! Thầy hãy làm phép lạ ngay đi để theo lòng mong ước của mọi người.
Thật là cầu được ước thấy ! Cha nói chưa dứt lời thì, xác thầy Martin trở nên mềm mại, tốt lành như khi còn sống, đồng thời bởi xác thầy xông ra mùi hương thơm ngào ngạt bát ngát, thứ hương thơm không thể tìm thấy ở thế gian này. Tiếng phép lạ truyền ra khắp nơi nhanh như chớp, thu hút một số rất đông dân chúng tuốn đến như nước chảy. Tu viện chật ních những người! Họ thi đua đụng đến xác thầy hoặc lấy những vật thầy đã dùng lúc sinh thời.
Trước sự náo nhiệt của dân chúng các nơi đổ xô đến, tang lễ phải hoãn lại nhiều ngày, nhưng xác Thầy vẫn tươi tỉnh, và xông ra mùi hương thơm phức, làm cho ai nấy đều nức lòng sùng bái mãi không thôi.
Đến ngày đã định, tang lễ được cử hành rất long trọng: Chính Đức Tổng Giám Mục De Cruzco, Bá tước De Chichon, Phó vương xứ Peru và cụ Juan de Cennafield, đại diện hoàng gia khiêng linh cửu đi trước, theo sau là các nhà đại diện chính quyền và giáo quyền, nhiều giám mục, linh mục, tu sĩ các dòng nam nữ cùng một số đông giáo dân tiễn đưa thầy đến nơi an nghỉ ngàn thu. Trước những nô nức khôn tả, đám tang biến thành cuộc cung nghinh linh đình trọng thể chưa từng thấy tại thủ đô Lima. Ai ngờ con người hèn hạ như Martin, mà ngày nay được toàn thể nhân dân tôn trọng. Giờ đây, người ta thấy thầy đã hoàn toàn thực hiện lời Chúa phán: " Ai hạ mình xuống sẽ được cất lên cao". Trót đời thầy Martin muốn tự hạ xuống dưới chân mọi người, sống cho mọi người, không sống cho mình, do đó giờ đây, ai nấy hướng về thầy như đấng thánh đáng tôn trọng mến yêu; Đó là phép lạ vĩnh viễn thầy đã làm trong trót đời.
Từ ngày thầy thác đi, những phép lạ nhãn tiền liên tiếp xảy ra: Bà Catarina de Goazález bất toại đã 15 năm trời, khi đụng đến quan tài của thầy thì được lành mạnh ngay trong chốc lát!
Bà Elisabeth de Astorage đang lên cơn sốt rét nặng, thế mà sau khi đụng đến áo thầy đã dùng khi còn sống, bệng sốt rét biến đi ngay, không để lại dấu vết nào.
Bà Alisabeth Ortez de Torrez, trước đã mang ân thầy nhiều lắm; Giờ đây, bà muốn xin thầy cho một đặc ân nữa là chữa bà khỏi bệnh đau màng óc. Vừa kêu cầu khấn vái xong, bà cảm thấy nhẹ nhàng dễ chịu; Từ ấy cho đến chết, không thấy bệnh đó táu diễn nữa.
Một nạn nhân da đen chỉ uống một ly nước có pha chút đất lấy trên nấm mộ thầy Martin, liền được khỏi bệnh sốt rét rừng đã từng bao nhiêu năm giày vò hắn.
Bác sĩ Diego de Cevallos bị bệnh yết hầu, không thuốc nào chữa khỏi, ông ngã lòng và chỉ nằm chờ chết. May ra một người bạn đưa đến cho bác sĩ chút di tích của thầy Martin, ông vui mừng để di tích đó trên cổ và ngủ một giấc ngon lành; Sáng hôm sau, khi thức dậy, bác sĩ không thấy dấu vết gì của căn bệnh nữa. Ông buộc lòng công nhận hiện tượng đó là phép lạ hiển nhiên, khoa học không thể nào giải thích được.
Tin tức về những phéo lạ đồn thổi ra khắp nơi nhanh như chớp, thiên hạ tuốn đến tu viện Santo Rosario kính viếng không ngừng. Để việc đạo đức có thể thực hiện dễ dàng hơn, các nhà cầm quyền đạo đời đồng thanh yêu cầu cha bề trên nên dời xác thầy sang một nhà nguyện rộng rãi, ai nấy thỏa thuận xây cất ngôi mộ thầy ngay trong phòng thầy ở lúc sinh thời, gần cửa tu viện, để cho giáo dân tiện việc đến kính viếng.
Lễ dời thi thể thầy Martin được cử hành rất long trọng vào một ngày trong tháng Ba năm 1664, nhằm kỷ niệm 25 năm Thầy tạ thế.
Trong hàng quan khách đến dự lễ hôm ấy, người ta nhận thấy Bá Tước S. Esteban, Phó vương xứ Peru, các quan trong triều và hoang gia, các Đức Giám Mục cùng nhiều giáo sĩ, giáo dân khắp nơi tuôn đến. Khi mở quan tài ra để khám nghiệm theo nghi thức thường lệ, người ta rất ngạc nhiên khi thấy thi thể thầy Martin in còn nguyên vẹn, mặt mũi tươi tỉnh như người còn sống. Ngoài ra, còn xông mùi hương thơm bát ngát làm mát lòng người chứng kiến.
Để thí nghiệm, nhiều nhà bác học lấy kim chích vào thịt thánh nhân, liền có máu tươi chảy ra như thường. Đứng trước hiện tượng phi thường đó, họ không thể cầm mình được. Một sung sướng hiện ra trên mặt mọi người, lòng tôn sùng kính mến của họ đối với người quá cố vì thế thêm lên đến nhiệt độ cao nhất, họ rất mong mỏi một ngày kia sẽ thấy thầy được đặt lên bàn thờ để đón nhận lòng tôn sùng kính mến của toàn thể nhân loại.
Lúc này dân chúng Lima hãnh diện vì có thầy Martin, một người con yêu của xứ sở ở với mình.

XVIII. Việc phải đến, đã đến...
Martin, một người da đen hèn hạ, lúc sinh thời đã theo đuổi lý tưởng duy nhất: Xả kỷ hy sinh, tận tình bác ái; Khi thác đi ngài vẫn tiếp tục thi hành sứ mạng thiêng liêng đối với nhân dân đang quằn quại trong đau khổ! Do đó cả thế giới công giáo không thể không quan tâm, đem lòng khâm sùng quí mến Ngài.
Phong Chân phước cho Martin !
Đó là nguyện vọng thiết tha nhất của giáo dân, nhất là những ai được hân hạnh biết thanh danh, sự nghiệp của Ngài. Nhưng ngót 200 năm sau, lòng mong ước đó mới được toại nguyện. Dù phải chờ lâu đến đâu, cũng không phải là chuyện đáng tiếc ! vì việc phong thánh không phải là chuyện dễ dàng như có người lầm tưởng.
Sau bao nhiêu năm điều tra cặn kẽ, người ta mới khám phá ra cả một kho tàng quí báu chung quanh vị anh hùng của thời đại, đại khái toàn là những việc bác ái liên miên. Ngài đã thực hiện để xoa dịu vết thương lòng của những người lâm phải cảnh tai bay vạ gió, khó lòng gỡ mình cho khỏi nếu không có sự can thiệp của thầy Martin ở bên kia thế giới
Trong việc yêu cầu phong chân phước cho Martin, người ta thấy có nhiều bậc vị vong trong hai xã hội đạo đời, như nhà vua Philipê IV, vua này đệ lên Đức Giáo Hoàng Alexandro VII một lá đơn thỉnh cầu Ngài lấy quyền Thiên Chúa, để tuyên dương công đức vị ân nhân của nhân loại. Ngoài ra, để thực hiện lòng mong ước đó cách chóng vánh, nhà vua trao sứ mạng cho vị đặc sứ Tây Ban Nha tại Rôma vận động đắc lực. Năm 1661 và 1664; Vua còn đệ sang Tòa Thánh hai đơn thỉnh cầu việc nói trên.
Đừng kể vua Philipê IV, còn có rất nhiều danh nhân khác thuộc nước Peru, nhất là Đức Giáo Chủ Lima và cha bề trên dòng Đa Minh đã thiết tha đệ đơn thỉnh cầu Tòa Thánh xét bản án sự nghiệp, công đức thầy Martin để chính thức suy tôn Ngài lên bậc Chân Phước.
Sau khi nhận được bao nhiêu đơn thỉnh cầu, Tòa Thánh mở cuộc điều tra cặn kẽ theo giáo luật, chẳng may chiếc tàu chở công văn Tòa Thánh bị đắm tại Địa Trung Hải, phải mất bao nhiêu thời giờ mới trục lên được, khi xem đến các giấy tờ, người ta nhận thấy đã mục nát hầu hết, chỉ trừ công văn Tòa Thánh có liên quan đến vụ án Martin là không việc gì.
Cha Francis Blao được cử làm trưởng lý thâu nhận tất cả tài liệu liên quan đến vụ án quan trọng này. Đang khi thi hành công việc gấp rút, chẳng may cha bị ung thư,, bệnh tình trầm trọng. Công việc phải đình lại.. Đứng trước sự lo ngại cho tương lai, cha đặt hết tin tưởng và hy vọng vào thầy Martin, xin thầy ra tay cứu vớt mình trong lúc lâm nguy ! Thật là cầu được ước thấy: sau một đêm ngủ ngon lành, sáng hôm sau khi tỉnh dậy, cha thấy ung thư đã biến mất từ lúc nào rồi !
Trong việc tài liệu liên can đến cuộc phong Chân Phước cho Martin, người ta phải đặc biệt quan tâm đến Juan Vasquez, người thanh niên ngày nào kia đã được hân hạnh sống bên cạnh thánh nhân trong vòng 4 năm trời.
Trước khi Thầy Martin qua đời, Juan đã xin phép trở về Tây Ban Nha; khi thầy trò từ biệt nhau, Martin có nói một câu ngụ đầy thâm ý có vẻ tiên tri lắm: " Này anh Juan, thầy trò ta sẽ không còn gặp mặt nhau ở thế gian này nữa. Nếy có gặp anh cũng không muốn nhìn nhận tôi !"
Để bổ quyết phần quan trong bản án, vị trưởng lý thấy cần phải gặp mặt tên Juan này. Sau bao nhiêu vất vã đòi hỏi, Juan mới chịu ra mặt theo tư cách nhân chứng đã được mắt thấy tai nghe bao công việc xảy ra chung quanh vị anh hùng của chúng ta. Nhưng trong cuộc thẩm vấn, nhà cầm quyền có vẽ bất mãn vì thái độ dè dặt, kín đáo, thiếu thành thật của nhân chứng.
Sau cuộc thẩm vấn đầu tiên, Juan trở về nhà sửa soạn đọc kinh tối tại gia, thì thấy có tiếng gọi ngoài cửa, anh vội vã ra xem có ai đến thăm mình. Khi dòm qua cửa sổ, anh thấy bóng dáng 2 vị tu hành lướt qua; thấy không có chuyện gì quan trọng, anh trở lại nhà và tiếp tục đọc kinh như trước. Nhưng lần này nghe tiếng gọi ngoài đường cái, anh phải bỏ giở việc mà ra, khi ấy thấy hai thầy dòng tiến lại, và trong nháy mắt anh đã thấy hai thầy đứng trước mặt mình, một trong hai thầy dòng đó chính là Martin ! với một giọng nghiêm nghị. Thầy trách móc Juan cách thân trọng "Juan Vasquez ! anh không nhận ra tôi à?" Lúc này Juan đứng lặng người đi, tóc gáy dựng đứng lên, một bối rối thấm nhập tâm hồn, anh đang tưởng như mình trong cảnh chiêm bao, thì lại nghe thấy thầy Martin nói tiếp: " Anh Juan, vì sao anh lại có thái độ dè dặt khi phải thuật lại đời sống dĩ vãng của tôi? Ở trong thế không thành thật, không tốt đâu. Anh hãy mạnh dạng khai hết những điều mắt thấy tai nghe, đừng sợ ! "
Nói đến đây, cả hai vị khách biết đi đâu mất trong nháy mắt ! Ở lại một mình Juan mới nhớ lời Martin nói khi thầy trò từ giã nhau lần sau hết, và anh bắt đầu hiểu đầu đuôi câu chuyện.
Nhưng không hiểu tại sao Juan lại không tự ý thành thực khai. Sự thực, chính anh là một trong những nhân chứng quan trọng trong việc này, nếu vì một lý do nào anh không khai ra, thì công việc còn bị xếp lại lâu ngày...Hiểu như thế, Cha Bernado de Medina, nhân viên trong ủy ban, thân hành đến tìm Juan để điều tra bổ túc. Nhưng đứng trước sự rụt rè, e lệ của anh, cha không thu thập thêm được tài liệu mới. Sau bao nhiêu cố gắng, Ngài mới làm cho anh khai rõ ràng, những điều mắt thấy tai nghe trong còng 4 năm anh sống cạnh thầy Martin. Và đây là sử liệu quý hóa, có giá trị pháp lý.
Đến năm 1671, hồ sơ bản án đầu tiên này mới được đưa lên Bộ Lễ Tòa Thánh. Mặc dầu hồ sơ này là kết quả của bao hy sinh, nhưng khi xét lại, Tòa Thánh vẫn còn thấy thiếu sót, nhất là phía anh Juan. Thật ra anh chưa cung khai tất cả những chi tiết cần thiết. Do đó, một ngày kia anh cảm thấy như có tiềm lực thúc bách anh phải đi cung khai cho hết. Anh mạnh dạn bước chân ra đi, nhưng một nghi ngờ, ái ngại thấm nhập tâm hồn anh, khiến anh ngần ngại không biết tiến hay thoái... Bỗng nhiên anh thấy một thầy dòng đứng trước mặt, nhìn với vẻ mặt nghiệm nghị trách móc, anh nhận ra là thầy Martin. Lần này thầy nói với anh: "Anh Juan, sao anh không nghe tôi? Giờ đây anh phải đi cung khai cho hết đi". Nói đoạn thầy Martin biến đi ngay. Đây là lần thứ hai Ngài đích thân thiện đến thúc giục anh làm tròn bổn phận thiêng liêng đối với thầy, để mưu công ích cho nhân loại.
Bấy giờ, anh mới hiểu vai trò quan trọng của mình trong việc vận động phong Chân Phước cho thầy, người bạn thân thiết của mình, vì vậy, anh vui vẻ, cương quyết làm tròn bổn phận ấy...
Sở dĩ, ngày nay người ta biết được nhiều điều tỉ mỉ trong tiểu sử Thánh Martin, là nhờ có cha Bernado căn cứ vào tài liệu xác đáng, chiếu một ánh sáng cho nhân loại thấy sự nghiệp cao cả của Martin de Porres đã thực hiện lúc sinh thời.
Ngày 29 tháng tư 1763, Đức Clemetè XIII (1759-1769) công bố đạo dụ xác nhận sự thánh thiện của thầy Martin, đồng thời tặng Ngài tước hiệu Đấng Đáng Kính ! Tước hiệu dành riêng cho những tôi tá Chúa.
Đến đời Đức Gregorio XVI (1831-1846), tòa thánh mới ký sắc phong Chân Phước cho Thầy Martin. Nhưng trước khi tuyên bố, còn xét lại một lần nữa và ngày 10 tháng chín 1837, Đấng Đáng Kính Martin được suy tôn Chân Phước tại đền thờ Vatican trước mặt muôn vàn người tứ phương tuôn đến chào mừng vị tân Chân Phước, trót đời đã hy sinh cho người đồng loại, sự vui mừng của bao tâm hồn lúc này không tài nào tả cho xiết, viết cho cùng !
Trong dịp hiếm có này, người ta lại thấy Chân Phước Martin làm nhiều phép lạ tại nhiều nước khác nhau như Hoa Kỳ, Gia Nã Đại, Mễ Tây Cơ, Peru, Phi Luật Tân, Tây Ban Nha, Phi Châu... và đâu đâu cũng thấy giáo dân thi nhau dâng lên Vị Tân Chân Phước lời hoan hô nhiệt liệt ! ! !

XIX. Trên đài vinh quang
Lòng kính mến tôn sùng của giáo dân thập phương đối với vị Tân Chân Phước Martin chưa được hoàn toàn thỏa mãn, cho đến khi thấy tính danh Ngài được nghi vào sổ các Đấng hiển thánh trong giáo hội...
Kể từ năm 1837 cho năm 1962 nghĩa là trong vòng 125 năm trường, người ta vẫn cố gắng vận động, khi công khai, lúc ngấm ngầm để cuộc suy tôn cho hiển thánh cho Chân Phước Martin được thực hiện; nhất là dâng lên Thiên Chúa lời cầu nguyện thiết tha xin vì công nghiệp Chân Phước Martin, mà Thiên Chúa làm những phép lạ hiển nhiên chứng thực sự thánh thiện của Người theo sự đòi hỏi của Giáo hội, để thực hiện lòng mong ước của các giới xa gần....
Và Thiên Chúa đã nhậm lời cầu nguyện khiêm nhường sốt sắng ấy...Nhiều phép lạ được thực hiện vì công nghiệp Chân Phước Martin, trong đó có hai phép lạ được tòa thánh đặc biệt nghiên cứu và công nhận. Sau khi chuẩn bị mọi sự sẵn sàng theo giáo luật, ngày 12-4-1962 trong phiên họp đặc biệt, Đức Thánh Cha Gioan XXIII ấn định Chúa nhật 6-5-1962 để thi hành các nghi lễ cổ truyền tại Vương Cung Thánh Đường Vatican và biên tên Chân Phước Martin de Porres vào danh sách các đấng hiển thánh trong giáo hội..
Thế là sự mong ước của các giới được toại nguyện, mọi người chỉ còn phải chờ ngày lịch sử đó mà thôi. Và ngày đó đã đến với tất cả huy hoàng của nó.
Ngày 6-5-1962, từ buổi sáng tinh sương, trên các nẻo đường dẫn tới Vương Cung Thánh Đường Vatican, đoàn hành hương thuộc nhiều quốc tịch, nhất là giáo dân ba nước Peru, Panama và Tây Ban Nha, thi đua tuôn vào Vatican. Theo các quan sát viên thì có tới 70.000 người tham dự cuộc lễ hôm ấy. Đến 8g.30, đại thánh đường Vatican đã chật ních khách hành hương, người ta trông đợi từng dây phút để được chiêm ngưỡng tôn nhan Đức Giáo Hoàng XXIII tự điện Vatican ngự giá tuyên dương công trạng tân hiển thánh tiên khởi người da đen.
Khi đã đến giờ hành lễ, Đứcc Giáo Hoàng Gioan uy nghi ngự trên xe giá tiến vào đền thờ thánh Phêrô giữa muôn vàn tiếng hoan hô long trời dậy đất, ban tây nhạc cử bài chào mừng " Tu es Petrus " đèn điện sáng trưng, khiến người ta tưởng mình đang ở trên thiên đàng giữa ánh vinh quang của các thánh. Sau khi Đức Giáo Hoàng an ngự trên ngai. Đức Hồng Y Arcadio Larraona, tổng trưởng bộ lễ, tiến lên nhân danh giáo hội, thỉnh cầu Đức Thánh Cha dùng quyền tối cao tuyên dương công trạng và ghi tính danh Chân Phước Martin de Porres, trợ sĩ Dòng Đa Minh vào danh sách các Đấng Hiển Thánh...
Trước khi quyết định việc tối quan trọng này, Đức Giáo Hoàng khẩn khoản yêu cầu các người hiện diện hợp ý với ngài hát kinh Veni Creator cầu xin Chúa thánh thần, đoạn Ngài trịnh trọng tuyên bố:
" Để vinh danh Thiên Chúa Ba Ngôi, để cao rao đức tin Công giáo, và để phổ cập Công giáo khắp nơi, ta dùng quyền tối cao của Chúa Giêsu, Chúa chúng ta, quyền hai thánh Phêrô, Phaolô tông đồ và quyền riêng ta...quyết định và tuyên bố Chân Phước Martin de Porres là Hiển Thánh, và bởi đó, ta hân hạnh ghi tính danh Người vào sổ các đấng Hiển Thánh và ra lệnh hàng năm phải làm lễ kính Người cách sốt sắng ngày kỷ niệm Người qua đời, tức là mồng ba tháng một dl. Nhân danh cha và con và Thánh Thần Amen" Lúc ấy đồng hồ đổ 9 tiếng.
Lời tuyên bố này được đọc trước sự hiện diện của 39 Đức Hồng Y, nhiều thượng phụ, tổng giám mục, giám mục, linh mục, tu sĩ; ngoại giao đoàn, các bậc vị vọng khác và non 70.000 giáo dân trong đoàn hành hương bởi tứ phương tuốn đến trong dịp hiếm có này, để tỏ lòng tôn sùng, mến yêu vị thánh tiên khởi của người da đen, suốt đời đã hiến toàn thân cho người đồng loại...
Sau các lễ nghi phong thánh cổ truyền, Đức Giáo Hoàng cử hành lễ Đại Triều tại bàn thờ riêng trên mồ Thánh Phêrô Tông đồ. Trong thánh lễ, ngái có giảng một bài hùng hồn tuyên dương công đức, sự nghiệp của vị Tân Hiển Thánh. Để khỏi thiếu sót tài liệu quí hóa trong lễ nghi phong thánh, chúng tôi xin phụng dịch nguyên văn cống hiến quí đọc giả:
" Lúc này ta cũng như những người tin thờ Chúa Kitô đều đặc biệt quan tâm hướng về biến cố trọng đại mà đại hội nghị Vatican II. Tất cả nguyện vọng cải tiến Nhiệm Thể Chúa Kitô bằng sinh lực dồi dào đều được đặt vào đó. Giờ phút này, bao nhiêu hoạt động công tác mà đấng cứu thế nhân loại đã phó thác cho ta... đều tập trung vào công cuộc đại sự này, vì vậy, những nghi lễ đặt biệt long trọng cử hành tại Vương Cung Thánh Đường Vatican hôm nay cũng hướng về mục tiêu nói trên. Thực ra, khi ghi tính danh một nhân vật lỗi lạc đầy công đức vào sổ các thánh trên thiên đàng, ta có ý cho thiên hạ biết rằng không thể hy vọng ở đại hội nghị điều chi khác hơn là sinh lực mới mẻ để tất cả con cái giáo hội được tân tiến lên trong trường hoạt động.
" Thánh Martin đã lấy lời nói, việc làm dạy cho chúng ta biết rằng con đường phần rỗi và thánh thiện do Chúa Kitô đã khai quang có thể thực hiện được. Nếu tin vào, chúng ta kính mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn. hết trí khôn, và thương yêu kẻ khác bằng mình (Mt. XXII. 36-38)
" Từ niên thiếu, Martin đã kính mến Thiên Chúa như cha nhân hậu của nhân loại, và Người đã thi hành việc ấy cách chân thành, ngay thẳng, làm cho Thiên Chúa rất hài lòng" .
"Sau khi gia nhập dòng Đa Minh, người càng thêm lòng sốt sắng kính mến, đến nỗi trong khi cầu nguyện, nhiều lúc tâm trí Người siêu thoát thế sự, và hình như chỉ để ý đến sự trên trời, vì Người đã in sâu vào tâm khảm lời bà thánh Catarine de Siena nói: "yêu kẻ yêu mình, đó là lẽ đương nhiên. Ai lấy tình yêu để đáp lại tình yêu thì có thể coi như dâng cho Thiên Chúa một ly nước". Khi suy rằng Chúa Kitô đã chịu đau khổ vì chúng ta, đã chịu căng thây trên cây thập giá vì tội lỗi chúng ta, (I Pet. II, 21-24) thánh nhân sinh lòng kinh mến Chúa Giêsu chịu đóng đinh. Và suy gẫm sự thương khó của Người, thánh nhân không thể cầm mình được, người khóc như mưa. Ngoài ra thánh nhân còn có lòng kính mến Chúa Giêsu Thánh Thể, Người hay cầu nguyện chầu Thánh Thể lâu giờ và chỉ biết sống bằng sự sống Thánh Thể. Người cũng có lòng kính mến mẹ Maria cách riêng và coi như mẹ rất yêu dấu của mình, sau cùng thánh Martin đã tuân theo lời Chúa mà thương yêu kẻ khác bằng tình thương phát sinh bởi đúc tin mạnh mẽ và bởi trái tim vô tư. Ngài thương yêu kẻ khác vì coi họ cùnglà anh em một nhà, con cái một cha, ngài còn thương yêu kẻ khác hơn mình vì ngài coi họ hơn mình về mọi phương diện. Người thương yêu kẻ khác với tinh thần từ bi bác ái như những vị anh hùng cái thế của đức tin công giáo.
" Ngài hay chữa lỗi lầm của kẻ khác, và sẵn sàng tha thứ cho kẻ đã xúc phạm đến Ngài bởi Ngài tin tưởng mình còn đáng khinh dễ hơn nữa vì những tội Ngài đã phạm, Ngài làm hết sức để dẫn kẻ lạc đường trở lại chính lộ; tận tâm giúp đỡ săn sóc bệnh nhân; phân phát của ăn, áo mặc, thuốc thang cho những kẻ túng thiếu, Ngài tận dụng thế lực của mình để bênh đỡ những người quê mùa, dân bản xứ và những người lại phải làm công việc nặng nhọc, vì vậy dân chúng đồng ý gọi Ngài là Martin bác ái. Nên biết rằng: đối với thời kỳ sơ khai đó, Ngài đã vạch ra con đường mới mẻ và làm tiên phong cho những công cuộc bác ái đời ta bây giờ. Bởi đó, Đức Tiên Giáo Hoàng Piô XII đã suy tôn Thánh Martin de Porres làm bổn mạng các tổ chức xã hội trong cả nước Cộng Hòa Peru (Văn thư ngày 10-6-1945).
" Ngài đã cương quyết theo chân Chúa trên con đường thánh thiện và đã tới đỉnh trọn lành. Ngài tự hiến thân làm của lễ hy sinh đền tội cho kẻ khác, để được liên kết mật thiết với Chúa trong sự trọn lành thánh thiện, Ngài đã theo ơn Chúa kêu gọi dâng mình trong tu viện, Sau khi đã khấn hứa trong Dòng, thánh nhân không lấy sự giữ lời khấn theo mức thường làm đủ. Ngài đã thực hiện ba đức khó khăn, sạch sẽ và vâng lời tới mức cao nhất khiến cho bề trên cũng như anh em trong nhà đều coi Ngài như gương mẫu sự trọn lành thánh thiện.
" Đức tính nhu mì hiền hậu, lịch thiệp của Thánh Martin đã thu phục được nhân tâm không phân biệt màu da, chủng tộc. Bởi vậy thiết tưởng có thể so sánh Người với Trinh Nữ Catarine de Siena, một ngôi sao sáng của gia đình Đa Minh và đã được suy tôn trên bàn thờ 5 thế kỷ nay. Trinh Nữ Catarine đã được lừng danh khắp nơi vì có đạo lý dồi dào sáng sủa và chí khí anh hùng còn Thánh Martin lại được nổi tiếng vì trót đời Ngài đã biết sinh hoạt đúng với tinh thần Công Giáo.
"Hỡi Chư Huynh đang kính và các con yêu dấu ! Ta đã nhắc đến ngay đầu bài giảng rằng năm nay sẽ có Đaị Hội Nghị Vatican II, nên ta thiết tưởng rất hợp thời ghi tính danh Martin vào sổ các Thánh, bởi vì con đường thánh thiện mà Ngài đã theo dõi, cũng như những nhân đức sáng chói của đời Ngài có thể coi như thành quả tốt đẹp của Đại Hội Nghị mà ta mong ước thiết tha đem lại cho Giáo Hội cũng như cho toàn thể nhân loại.
" Do đời sống thánh thiện và nên gương, Martin đã khuyến khích được nhiều người trở lại chính giáo. Và ngày nay sau 3 thế kỷ, Ngài còn khuyến khích chúng ta đem trí suy đến những sự vật vĩnh viễn trên thiên đàng.
" Nhưng chẳng may không phải cũng biết đến giá trị của những báu vật ấy; không phải ai cũng biết quý trọng những báu vật ấy, vì hiện còn có nhiều người chỉ biết sống trong đống tội lỗi, không thiết tha mà còn khinh chê những báu vật ấy là khác. Chớ chi gương lành Thánh Martin dạy cho họ biết hạnh phúc thật ở tại tuân theo luật Chúa Kitô và dõi theo vết chân người đã đi.
" Hỡi Chư Huynh đáng kính và các con yêu dấu ! các con đã nghe ta phác họa đại cương chân dung của thánh nhân, các con hãy chiêm ngưỡng chân dung ấy, đồng thời cố gắng bắt chước các nhân đức người trong đời sống của các con. Nhất là ta kêu gọi những thanh niên đầy nhựa sống lúc này đang bị những chước mốc quỉ quyệt bao vây quấy quất. Đặc biệt hơn nữa, ta khuyến khích dân tộc Peru yêu quí hãy thi đua duy trì thành tích vẻ vang của đạo công giáo trên đất nước mình, và nhờ sự can thiệp đắc lực của thánh Martin de Porres, dân tộc Peru sẽ sản xuất được nhiều nhân vật làm nở mặt thơm danh cho xứ sở bằng đời sống đạo đức và thánh thiện. Amen".
Sau khi thánh lễ bế mạc, ai nấy ra về với một niềm vui vô tận vì đã được mục kích những lễ nghi tôn nghiêm sốt sắng và không ngớt lời khen ngợi ca tụng Thiên Chúa đã làm cho người hèn hạ trước mặt thế gian được vinh hiển trước mặt Thiên Chúa và nhân loại.
*****
Để tỏ lòng tôn trọng và kính mến của mình đối với vị Tân Hiển Thánh, các Linh Mục, các thầy trợ sĩ dòng Đa Minh ở các nơi thi đua tuôn đến Roma tham gia cuộc lễ tưng bừng hiếm có ấy. Theo tin các báo tại Roma, đừng kể một số rất đông linh mục còn có ngót 300 thầy Trợ sĩ dòng Đa Minh có mặt trong tại Roma trong dịp này. Họ hết sức hãnh diện vì có người anh cả trong đoàn làm Thánh và ngày nay được chính Đấng Đại Diện Chúa ở dưới đất long trọng tuyên dương công đức trước mặt muôn vàn người chứng kiến. Thật là một biến cố phi thường đáng ghi vào sử xanh Giáo Hội nói chung và dòng Đa Minh nói riêng.
Sau khi dự lễ phong thánh tại Vương Cung Thánh Đường Vatican, dòng Đa Minh đã tổ chức 4 ngày đại lễ kính vị Tân Hiển Thánh tại Vương Cung Thánh Đường Minerva.
Ngày nào cũng có lễ Đại Triều do 4 Đức Hồng Y có tên sau đây chủ sự:
1) Đức Hồng Y Micheal Browne, O.P, nguyên bề trên cả Dòng Đa Minh.
2) Đức Hồng Y Juannn Landázuci, Giáo Chủ Peru.
3) Đức Hồng Y Ruffino Santos, Giáo Chủ Phi Luật Tân và Đức Hồng Y Laureano Rugambwa, người Phi Châu cũng một màu da như vị Tân Hiển Thánh của chúng ta.
Nhân dịp này cha quyền bề trên cả có mở một cuộc tiếp tân dành riêng cho các thầy Trợ sĩ hiện diện tại Roma để mừng các thầy vì có người Anh Cả được suy tôn hiển thánh.
Ngài khuyến khích các thầy cầu xin thánh Martin soi sáng cho nhiều thanh niên dâng mình giúp việc Chúa trong bậc trợ sĩ để có dịp noi gương nhân đức và thánh thiện Người xưa để lại.
Lạy Thánh Martin de Porres - Xin cầu cho chúng tôi
Viết đến đây, Chúng tôi nhận được tuần báo Ecclesia xuất bản tại Madrid, ngày 7-7-1962 đưa tin Đức Cha Hugh Boyle, Giám mục địa phận Johannesburg ( Nam Phi ) đã làm lễ cung hiến Đền thờ đầu tiên dâng kính Thánh Martin...
Sự kiện này hàm súc ý nghĩa quan trọng đặc biệt, vì hiện giờ tại Nam Phi người ta còn công khai thi hành chính sách kỳ thị chủng tộc.
Trong khi đó, Giáo hội Roma suy tôn một người da đen hèn hạ lên đài vinh quang các Thánh, và tại Nam Phi, Giáo quyền đã long trọng cung hiến đền thờ đầu tiên kính Thánh Martin, con người cùng chung một màu da, sắc thái như nhân dân địa phương.